Mijn eerste dag als agent

Mijn eerste dag op het politiebureau herinner ik me nog goed. Ik was zo groen als gras. Door onderbezetting was er geen tijd om mij in te werken en was ik volledig op mijzelf aangewezen. In de loop van de dag kwam er een jong stel binnen. De jongen had een flinke steekwond die ze provisorisch hadden verbonden. Ze wilden aangifte doen van poging tot doodslag.

Ook al had ik geen ervaring, de opperwachtmeester vond dat ik de klus zelf maar moest opknappen. Op zo'n moment handel je naar eigen inzicht. Ik sprong in het diepe en luisterde naar het verhaal van het stel: een voorbijganger had een vervelende opmerking gemaakt naar zijn vriendin. Hier stak de jongen een stokje voor en nam het voor zijn vriendin op. De mondige voorbijganger was hier niet van gediend. Er ontstond een woordenwisseling en heftig handgemeen. Plots trok de voorbijganger een mes en stak de jongen. Gelukkig was de jongen er redelijk goed vanaf gekomen, want dit had ook heel anders af kunnen lopen.

Nadat ik de aangifte met getuigenverklaring had opgenomen ging ik nog diezelfde middag op pad om de dader te vinden. Na enig speurwerk vond ik de jongeman in de binnenstad. Ik verhoorde hem ter plaatse en ontbood hem de volgende ochtend op het politiebureau. De volgende dag meldde de jongeman zich keurig op het politiebureau. Daar werd hij aangehouden en voorgeleid aan de hulpofficier van justitie. Hij kreeg een advocaat toegewezen en gaf een verklaring af. De dader werd in verzekering gesteld en bracht een nacht door in een cel op ons kleine politiebureau. Hierdoor kreeg ik wat meer tijd om alles eens goed op een rijtje te zetten. Na een nachtje op ons kleine politiebureautje te hebben geslapen mocht de dader alles nog eens haarfijn uitleggen. Daarna mocht hij weer huiswaarts keren. Vervolgens had ik echt nog wel wat tijd nodig om alles goed uit te werken in een proces-verbaal, want ik had tot op dat moment nog nooit een proces-verbaal gezien.

Wederzijds respect

Voor mij was dit een prachtige eerste ervaring. Het mooiste vond ik het nauwe contact met alle partijen. Het klinkt misschien gek, maar ik krijg altijd met iedereen een bepaalde band. Inmiddels weet ik uit ervaring dat dat gevoel van betrokkenheid niet vanzelfsprekend is. Dat niet iedere diender of rechercheur dat heeft. Ik ben dankbaar dat ik dat inlevingsvermogen wel heb. Dat ik me echt interesseer voor de mensen met wie ik te maken heb. Of het nu daders, slachtoffers of betrokkenen zijn, dat maakt mij niets uit. Dit is iets wat je volgens mij niet kunt spelen. Je hebt het of je hebt het niet en betrokkenen voelen dat haarfijn aan. Slachtoffers en daders maken geen misbruik van de situatie en weten heel goed de rolverdeling op zo'n moment.
Het mooie is dat je iemand vervolgens een spiegel voor kan houden. Op een respectvolle manier natuurlijk. Mijn ervaring is dat mensen door mijn houding eerder het achterste van hun tong laten zien. Eerder bekennen en eerder het hele verhaal delen. Ik ben er ook van overtuigd dat je met het juiste verhaal of met bekentenissen alle betrokkenen helpt. Slachtoffers én daders. Het is misschien moeilijk te begrijpen, want een bekentenis heeft dikwijls een straf tot gevolg. Toch heb ik altijd het gevoel gehad dat mensen in dergelijke situaties geen spijt hebben gehad van hun openheid. Ze weten en beseffen dat ze de straf verdiend hebben en daar uiteindelijk beter mee uit de strijd komen. We gaan dan ook altijd op een respectvolle manier uit elkaar.